13 december 2019 | Nieuwegein

Bokstraining, een spetterend begin van uw congresdag!

Uithoudingsvermogen, snelheid, kracht en coördinatie zijn sleutelwoorden van deze intensieve sessie. Ervaren waarom mensen met parkinson enthousiast zijn over deze sport? Dit is uw kans! U start de dag met bokshandschoenen aan en in een klein uur ervaart u wat een intensieve bokstraining met u doet. U leert basistechnieken van boksen en u ervaart de complexiteit en uitdaging van deze sport.Na het opfrissen bent u klaar en staat u aan voor een inspirerende congresdag!

Hoe opmerkzaam bent u (nu)? Mindfulness: aandacht voor dit moment

Mindfulness is een veelgehoorde term en wint de laatste jaren aan populariteit. Het is een training in aandacht waarvan wetenschap aantoont, dat het zorgt voor een verandering in het brein. Het lijkt een nieuwe trend. Maar wist u dat mindfulness al 40 jaar bestaat

Tijdens deze vroege vogelsessie neemt Suzan u mee door het landschap van mindfulness. Wat is mindfulness? Wat doet het bij mensen met de ziekte van Parkinson? Ervaar het zelf en stel al uw vragen. Na deze sessie begint u met aandacht aan een mooie congresdag.

Videocasuïstiek: een breed beeld van parkinson en atypische parkinsonismen (VOL)

Signalering en herkenning vanparkinson gerelateerde klachten is een belangrijk aspect, zowel in de diagnostiek als in de behandeling en afstemming van zorg bij mensen met de ziekte van Parkinson en atypische parkinsonismen. Leren kijken, herkennen en benoemen van zichtbare symptomen is het aandachtpunt in deze sessie. Gezamenlijk bekijken we allerlei uitingsvormen van parkinson en atypische parkinsonismen en benoemen daarbij wat we zien. Tijdens deze interactieve sessie gaan we in op de betekenis van de herkenning van specifieke symptomen voor het beleid in de dagelijkse praktijk.

Vragenvuur: 1e hulp bij een goede nachtrust

Slecht slapen heeft veel invloed op het dagelijks functioneren en daarmee dus ook op de behandeling of therapie die u aanbiedt. Problemen met het slapen komen veel voor bij mensen met parkinson. Nachtelijke pijn of kramp, moeite met omdraaien of levendig dromen zijn veelvoorkomende voorbeelden. Hoe ontstaat dat? Hoe helpen we mensen hiermee. Prof. Dr. Sebastiaan Overeem is dé slaapexpert op het gebied van parkinson Een half uur lang mag u al uw vragen op Sebastiaan afvuren. Hij beantwoordt vragen uit de zaal en neemt u mee in zijn uitgebreide kennis en ervaring. Kortom, schrijf vanaf nu al uw vragen op en stel ze tijdens deze sessie.

Vragenvuur: vraag de seksuoloog nu het hemd van zijn lijf!

Intimiteit en seksualiteit zijn onderbelichte thema’s in de parkinsonzorg. Welke veranderingen maken mensen met parkinson door op dit terrein en wat doet een seksuoloog? Hoe heeft u zelf als zorgverlener oog en oor voor deze problemen? Zomaar wat vragen die bij u kunnen spelen. Paul Rabsztyn, seksuoloog en parkinsonexpert, mag u een half uur lang zijn hemd van het lijf vragen. Hij beantwoordt vragen uit de zaal en neemt u mee in zijn uitgebreide kennis en ervaring. Kortom, schrijf vanaf nu al uw vragen op en stel ze tijdens deze sessie.

Vragenvuur: grijp uw kans en stel nu al uw vragen aan de neuroloog!

Prof dr. Teus van Laar is naast parkinsonneuroloog ook klinisch farmacoloog. Een combinatie van twee specialismen die uitdaagt tot het stellen van prikkelende en complexe vragen over beide vakgebieden. Een half uur lang beantwoordt Teus al uw vragen en neemt u mee in zijn uitgebreide kennis en ervaring. Kortom, schrijf vanaf nu al uw vragen op en stel ze tijdens deze sessie.

Vragenvuur: vloeibare levodopa van A tot Z

De behandeling met vloeibare levodopa via de pomp is een kostbare geavanceerde behandeling voor mensen met de ziekte van Parkinson. Welke vragen leven bij mensen met een pomp? Hoe groot is het succes van de deze behandeling? Waar moet u op letten als iemand een pomp heeft? Tristan staat tijdens dit vragenvuur klaar voor alle vragen over deze therapie en neemt u aan de hand van de gestelde vragen mee in de achtergronden en kennis van vloeibare levodopa via de pomp. Schrijf vanaf nu al uw vragen op en stel ze tijdens deze sessie.

Kleurrijke zorg voor mensen met een niet-westerse migratieachtergrond

Hoe is het om met een niet-westerse migratieachtergrond te leven met de ziekte van Parkinson in Nederland? En hoe verbeteren we voor die groep mensen de zorg?

Tijdens deze sessie maken Homeyra en Alina u duidelijk, door middel van verhalen, tegen welke problemen en uitdagingen mensen met een niet westerse migratieachtergrond aanlopen. Hoe voelt het om in een omgeving te zijn die vreemd is voor jezelf en voor je naasten? Daarbij is er ruimte voor u om ervaringen of vraagstukken in te brengen en om met elkaar te kijken hoe daarmee om te gaan. U ontvangt concrete handvatten om de zorg voor deze doelgroep te verbeteren.

Naast de concrete toepassing in de praktijk, brainstormen we met elkaar over hoe we de zorg voor deze doelgroep op de langere termijn verbeteren.

Adviseren met meer effect, maak kennis met coachen

Als zorgprofessional bent u niet meer alleen zorgverlener, maar ook coach. Zelfmanagement ondersteunen en coachen zijn een belangrijk deel van uw werk geworden.

Maak in deze sessie kennis met de kern van coachen. Creëer meer bewustzijn en verantwoordelijkheid bij uw patiënt om de verantwoordelijkheid voor zijn eigen ziekteproces te vergroten.  Met aandacht aanwezig zijn, gelijkwaardigheid en samenwerken met uw patiënt staan daarin centraal. Leer over de verschillen tussen adviseren en coachen. Wat zijn de voordelen voor een patiënt en de eventuele nadelen? Is elke patiënt coachbaar? Naast een antwoord op deze vragen, nodigt Ingrid u uit om verschillende oefeningen te doen en het effect van coachen zelf te ervaren. U krijgt praktische handvatten waarmee u direct aan de slag kan!

Mindful leven in het hier en nu

Maak kennis met mindfulness. Rinie en Noud gaan in op de toepassing van mindfulness bij de ziekte van Parkinson. Ook ervaart u mindfulness zelf aan den lijve.

Rinie werkte vijftien jaar als medisch maatschappelijk werker in het Radboudumc en heeft veel ervaring met het begeleiden van mensen met een lichamelijke ziekte. Zij geeft sinds 2012 mindfulnesstrainingen, onder andere aan mensen met parkinson, vanuit het Radboudumc Centrum voor Mindfulness. Hiernaast werkt zij als praktijkondersteuner GGZ (POH GGZ) in een huisartsenpraktijk. Noud is mindfulnesstrainer en heeft ervaring opgedaan met meditatie en stressreductie tijdens zijn werk als psychotherapeut. Bij het Centrum voor Mindfulness was hij als trainer betrokken bij onderzoek naar de effecten van mindfulness op terugkerende depressies. Noud heeft zelf de ziekte van Parkinson en ondervindt aan den lijve dat mindfulness veel steun geeft bij het leren leven met parkinson.

Laat uzelf zien! Profileren in de parkinsonzorg

Als ParkinsonNetzorgverlener bent u niet de enige zorgverlener in uw regio of netwerk. U wilt zich graag onderscheiden en profileren als zorgverlener binnen (en buiten) de parkinsonzorg. Maar hoe doet u dat?

In deze sessie leert u van een ervaren trainer om uzelf kort en krachtig te presenteren door middel van een ‘elevator pitch’. Hierbij is hoe en wat belangrijk. Ook maken we u bewust van de momenten waarop en hoe u zichtbaar bent voor anderen. U krijgt handvatten hoe u ervoor zorgt dat u een positieve, professionele indruk achterlaat.

Het resultaat? U laat uzelf zien!

Dynamische werkvormen voor een (grote) groep, zo kan het ook

Behoefte aan een andere insteek van overleggen? Of vindt u het leuk om een keer iets heel anders te doen tijdens een (ParkinsonNet) bijeenkomst? In deze sessie ervaart u zelf een aantal werkvormen en weet u hoe ze in uw dagelijks werk met (interprofessionele) collega’s en bij ParkinsonNet bijeenkomsten in te zetten. U ervaart dat door kleine veranderingen, die ieder van u kan toepassen, dat de opbrengsten leuker en zinvoller worden. Dat brengt een positieve ‘vibe’ in elke groep!

’Dare Devils’ only, let’s talk about sex!

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, praten over seks. Veel zorgverleners vinden een gesprek over seksualiteit met hun patiënten lastig en gaan dat liever uit de weg. Jammer, want het levert een positieve bijdrage aan de kwaliteit van leven voor mensen met parkinson. In deze sessie ervaart u op een veilige manier hoe het is om het gesprek over seksualiteit met elkaar aan te gaan. Wat vindt u normaal, abnormaal, vreemd, gek of afwijkend? Met welke onderwerpen voelt u zich vertrouwd en met welke niet? En voor welke onderwerpen bent u bang dat die ter sprake komen? Met behulp van verschillende interactieve werkvormen gaan we met deze vragen aan de slag. Geen zorgen, het is geen rollenspel. U raakt op een luchtige manier en met respect voor elkaars grenzen, op dit gebied, vertrouwder met het onderwerp. Hier heeft u gegarandeerd profijt van in uw dagelijkse praktijk. De sessie sluit af met praktische tips. Schrijf u in voor deze sessie ….. just do it!

Zingeving is geen kant-en-klaar gegeven

Zingeving ontstaat door alledaagse ervaringen, in het leven en lijden van alle dag. Soms is zingeving meer existentieel van aard. Bij een crisis of een ziekte speelt het vaak expliciet een rol. Ziekte zet je leven op scherp. Het confronteert ons met: waarom overkomt mij dit? Heb ik iets positiefs in het vooruitzicht? Hoe houd ik door de toenemende afhankelijkheid een gevoel van eigenwaarde en oefen iknog voldoende invloed op het leven uit? Is er in voldoende mate verbondenheid met anderen wanneer het communiceren met anderen moeizaam wordt? Deze vragen zetten ons aan tot reflectie over het leven. Wat is wezenlijk hierin? Sommige mensen vinden zelf (gedeeltelijk) antwoorden op deze vragen, anderen hebben hulp nodig. Hoe gaat u als professional met dergelijke situaties om? Hierover gaan we samen in gesprek. We verdiepen ons in diverse perspectieven op zingeving als concept en in de praktijk.

Introductie, wanneer zijn slikstoornissen een gezondheidsrisico?

Net als problemen met lopen en spreken, zijn slikstoornissen bij mensen met de ziekte van Parkinson of een atypische parkinsonismen, anders dan bij mensen met een CVA of een spierziekte. Aan de hand van de laatste theoretische inzichten en video’s beantwoorden we de volgende vragen: wat is typisch voor slikstoornissen bij parkinson(ismen)? Wanneer zijn slikstoornissen bij parkinson(ismen) een gezondheidsrisico? Welke diagnostische en therapeutische technieken zijn tegenwoordig beschikbaar?

Bij ernstige slikstoornissen moet soms de consistentie van vocht of voeding worden aangepast, waarvoor een internationale classificatie geïntroduceerd is (IDDSI), maar wat is die classificatie en wat hebben we eraan bij parkinson(ismen)?

Deze sessie is nadrukkelijk bedoeld om in een multidisciplinaire groep het probleem slikstoornissen weer eens op te frissen.

Verdieping, slikstoornissen parkinson en atypisch parkinsonismen

De afgelopen jaren verscheen voldoende wetenschappelijke literatuur over slikstoornissen bij parkinson(ismen) om te komen tot nieuwe inzichten. Deze zijn de moeite waard om te bekijken tegen het licht van onze huidige behandelmethoden, zoals o.a. beschreven in de richtlijn ‘Logopedie bij de ziekte van Parkinson. Ook leren we van netwerkontwikkelingen in het buitenland. Zijn die ontwikkelingen voldoende parkinsonspecifiek of maakt dat niet uit? Doen logopedisten in Nederland hun parkinsonpatiënten met slikstoornissen wellicht tekort of juist niet? Op basis van literatuur en recente ontwikkelingen is bespreken we onder andere deze vragen.

Luister en ervaar mee, de effecten van muziek bij parkinson

De NMT (Neurologische Muziektherapie) bestaat uit wetenschappelijk onderbouwde interventies die zijn onderverdeeld in drie categorieën, namelijk Cognitie, Senso-motoriek en Spraak/Taal. De inzet van NMT bij parkinsonpatiënten begint bij een duidelijke analyse van het behandeldoel dat vaak is opgesteld door mede-behandelaren zoals fysiotherapeut, logopedist en psycholoog. Tijdens deze sessie worden de technieken, die worden ingezet bij parkinsonpatiënten, vanuit elke categorie uitgelicht met theorie en praktijkvoorbeelden en middels een interactief gedeelte. Naast algemene informatie over Neurologische Muziektherapie bij parkinsonpatiënten willen wij ons Parkinsonbehandelkoor toelichten. Het Parkinsonbehandelkoor is een initiatief van logopedie en muziektherapie als vorm van onderhoudstherapie na individuele logopedische behandeling.

Grenzen opzoeken bij het sporten? Dat doe je zo!

Wanneer bent u aan het bewegen binnen uw therapie en wanneer aan het trainen? Hoe bepaalt u de trainingsintensiteit als iemand parkinson heeft? Welke rol speelt vermoeidheid bij sporten? En welke rol spelen autonome functiestoornissen? Zomaar wat vragen waar u als fysio- of oefentherapeut tegenaan loopt als het gaat om sport en bewegen bij mensen met parkinson.

In deze verdiepende sessie gaat Hilde in op deze vragen en meer. Aan de hand van fysiologie, literatuur en praktijkervaring zoekt zij interactief naar de grenzen van de mogelijkheden van sporten bij mensen met parkinson. Ook bespreekt zij de (meer)waarde van een sportarts, zodat u een idee heeft wanneer en waarom u deze specialist bevraagt.

EU richtlijn fysiotherapie bij parkinson gemist?

EU richtlijn scholing voor Fysio- en oefentherapeuten gemist? Uw kans voor een update!

De eerste KNGF richtlijn ziekte van Parkinson verscheen in 2004. Inmiddels is het aantal wetenschappelijke studies op het gebied van fysiotherapie bij de ziekte van Parkinson enorm toegenomen. Dit leidde tot de ontwikkeling van een nieuwe, Europese richtlijn die in 2014 verscheen. De afgelopen vijf jaar zijn veel collega’s geschoold in deze richtlijn. Heeft u dit gemist..? In deze sessie bespreekt Maarten de highlights en deelt hij de meest toepasbare inzichten uit de richtlijn, vanzelfsprekend aangevuld met de meest recente bevindingen, zodat u weer helemaal up-to-date bent.

Diepe hersenstimulatie bij de ziekte van Parkinson

Na deze sessie loopt u de zaal uit met kennis over de behandeling van de ziekte van Parkinson middels deep brain stimulation (DBS). In een interactief hoorcollege bespreken, deels aan de hand van casussen, Rianne en Berna de volgende thema’s met u: indicaties, contra-indicaties, effecten, bijwerkingen/complicaties, het DBS traject en de pre- en postoperatieve begeleiding. Tevens licht een DBS patiënt zijn ervaring toe en beantwoordt al uw vragen.

We staan kort stil bij psychosociale aspecten van DBS. Anne Mulders gaat hier tijdens de sessie ‘Nazorg DBS’ uitgebreid op in.

Beter in balans. Psychosociale begeleiding rondom diepe hersenstimulatie

Het effect van de DBS-operatie op het motorisch functioneren is doorgaans groot, met een goede verbetering van de kwaliteit van leven. Bij een klein, maar significant deel van de patiënten valt de winst in de termen van kwaliteit van leven tegen. Enerzijds heeft dit te maken met onbedoelde niet-motorische veranderingen in het denken, de stemming en het gedrag. Anderzijds met het effect van een dergelijk ‘lifechanging-event’ op het leven van de patiënt en zijn naasten. Men moet leren omgaan met vrij acute veranderingen en zoeken naar een nieuwe balans. Tegelijkertijd is er het besef dat de ziekte van Parkinson niet weg gaat. We gaan in op de psychosociale impact van een DBS-operatie op het leven van patiënten en hun naasten. Hoe bereidt u patiënten het beste voor op een DBS-operatie en de periode daarna? Wat zijn uitdagingen in het verwachtingsmanagement? Welke problemen/behoeften hebben patiënten en naasten na de DBS-operatie en hoe spelen we hier als zorg team op in? In deze interactieve sessie neemt Anne u mee in relevante thema’s met betrekking tot de psychosociale zorg rondom een DBS-operatie voor parkinson. 

Verander beweeggedrag, ParkinsonFit coachprogramma

Op een congresdag óók nog een vakspecifieke scholing volgen, dat kan!

Het is mogelijk dat de ziekte van Parkinson een flinke spelbreker is bij het stimuleren tot een actieve leefstijl. Naast de fysieke klachten, spelen ook de cognitieve veranderingen een grote rol bij het veranderen van inactief beweeggedrag. Terwijl de meerwaarde van bewegen, juist bij parkinson, steeds duidelijker wordt. Een aantal jaar geleden toonde de ParkFit studie aan dat mensen met parkinson in staat zijn hun inactieve leefstijl te veranderen, middels een specifiek coachprogramma door fysio- en oefentherapeuten. Het ParkinsonFit coach programma is het toepasbare resultaat en is nu beschikbaar voor elke ParkinsonNet fysio- en oefentherapeut.

Na een korte introductie over gedragsverandering nemen twee fysiotherapeuten, die het programma recent toepasten, u mee in deze ‘mini-scholing’ van 2,5 uur. U krijgt vervolgens onder leiding van Marjan Hulshof de basisvaardigheden van het coachen in de vingers en de dag erna kunt u direct aan de slag met de tools uit het programma!

Marjan Hulshof spreekt ook tijdens de sessie ‘Adviseren met meer effect, maak kennis met coachen’. Let op: een groot deel van de sessies overlapt elkaar hierdoor.

‘Pompen of verzuipen’; geavanceerde (medicamenteuze) therapie bij parkinson

Verkrijg inzicht in de behandeling van de ziekte van Parkinson met enerzijds apomorfine (subcutaan toegediend, infusie of via pen) en anderzijds vloeibare levodopa (gastrolintestinaal toegediend via sonde). Lucille en Gerrit gaan dieper in op de indicaties, wanneer er begonnen wordt met een dergelijke therapie. In dit kader lichten ze ook kort DBS toe. Ook lichten ze de effecten en complicaties van beide therapieën toe.

No guts no glory? Laatste stand van zaken: darm-immuunsysteem-brein

Aletta en Fiorella werpen licht op het mogelijke mechanisme van de relatie tussen darm en brein bij de ziekte van Parkinson. Er is een grote behoefte aan aanvullende therapieën voor de ziekte van Parkinson die zowel motorische als niet-motorische symptomen verminderen. Verschillende studies, die rapporteren over lekkende darm, darmontsteking en veranderingen in de samenstelling van intestinale microbiota bij patiënten, wijzen op de relevantie van de darm-microbioom-immuunsysteem-brein-as bij de ziekte van Parkinson.

Aletta gaat in op de relatie tussen darm en brein op basis van (pre)klinische data, met een focus op immunologische mechanismen.

Recent onderzoek toont aan dat een dieet met voedingsvoorlopers en co-factoren, die nodig zijn voor de synthese van membraanfosfolipiden, evenals prebiotische vezels, therapeutische effect heeft in een muizenmodel voor de ziekte van Parkinson. Tevens laat dit specifieke dieet aanvullende effecten zien in combinatie met levodopa, het meest gebruikte geneesmiddel bij de behandeling van parkinson. Een slechte darmfunctie leidt tot een slechte breinfunctie en omgekeerd. Daarom zou (microbieel) aangrijpen op de darm-immuunsysteem-brein-as met voedingsinterventies of farmaceutische verbindingen een nieuwe benadering kunnen zijn voor de (aanvullende) therapie van de ziekte van Parkinson voor de behandeling van zowel motorische als niet-motorische disfunctie.

Firoella gaat in op een andere manier om de darm-brein-as te beïnvloeden. Het is mogelijk om het afwijkend microbiota van parkinsonpatiënten geheel te vervangen met microbiota van gezonde donoren. Deze procedure, “fecal microbiota transplantation” (FMT), wordt al toegepast bij recidiverende en therapieresistente infecties door bacterium Clostriodioides difficile. Experimentele studies in het kader van andere neurologische aandoeningen zijn recent voorgesteld. Voor de ziekte van Parkinson is de werking van FMT nog niet onderzocht. Fiorella bespreekt tijdens de sessie het rationale, uitvoerbaarheid en eventueel te verwachten effect bij de ziekte van Parkinson.

College: Vernieuwde Voice trainer met bijbehorend dashboard

Tijdens dit college is uw kennis en vaardigheid met betrekking tot de PLVT-behandeling geactualiseerd. U maakt kennis met de (doorontwikkelde) Voice trainer en zijn functie in de PLVT-behandeling. In het tweede deel van de scholing bespreekt en traint u het werken met de Voice trainer. En maken we u bekend met het dashboard. Hoe werkt deze? Hoe stelt u hem in? Voor wie en wanneer gebruikt u hem in de PLVT-behandeling en hoe gebruikt uw patiënt hem in de dagelijkse conversatie? U gaat zelf aan de slag met de Voice trainer en ontvangt hierbij feedback van uw collega’s en de docent. Heeft u de scholing ‘werken met de vernieuwde PLVT handleiding en de PLVT app’ al gevolgd of de basisscholing tot ParkinsonNetzorgverlener in 2018 of 2019? Dan bent u al bekend met de stof en is de sessie: Verdieping ‘Oefenen met de vernieuwde Voice trainer met bijbehorend dashboard’ voor u geschikt.

Verdieping ‘Oefenen met de vernieuwde Voice trainer met bijbehorend dashboard’

Heeft u de cursus ‘werken met de vernieuwde PLVT-handleiding en de PLVT-app’ of de basisscholing tot ParkinsonNetzorgverlener in 2018 of 2019 gevolgd? Dan nodigen we u van harte uit om deze sessie te volgen. In deze sessie gaat u samen me een patiënt aan de slag met de Voice trainer en ontvangt u feedback van collega’s en de docent op uw diagnostische- en behandelvaardigheden inclusief gebruik van de Voice trainer. U leert tevens het bijbehorend dashboard kennen.

Van denken naar doen: actie- en copingplannen maken

Het stapsgewijs werken aan- en behalve van doelen binnen de parkinsonzorg is vaak lastig. Het gebruik van actie- en copingplannen is hierin ondersteunend. Wat is een actie- of copingplan? Wanneer maakt u gebruik van een actie- of copingplan en hoe past dit in het behandeltraject? Daarover praten Renske en Yvonne u helemaal bij.

Aan de hand van het “Theory-based goal setting and action planning framework (G-AP)” lopen Renske en Yvonne de verschillende stappen door; doelherkenning, doelbepaling, copingplannen, actieplannen, uitvoeren van de coping- en actieplannen en beloning/evaluatie. De sessie bestaat deels uit het delen van theorie en achtergrondinformatie. Tevens delen zij voorbeelden van actie- en copingplannen en gaat u hier praktisch mee aan de slag.

‘Winter is coming’ Palliatieve zorg bij parkinson

U ziet dat het met uw patiënt steeds slechter gaat, wellicht verwacht u wel dat hij / zij komt te overlijden in het komende jaar. En dan? Hoe steekt u de zorg in, wat kan wel en wat kan niet, waar staat de palliatieve zorg in dit verhaal?

De afgelopen drie jaar is er onderzoek gedaan naar palliatieve zorg bij mensen met de ziekte van Parkinson. Duidelijker is nu waar de knelpunten liggen, en het concept van palliatieve zorg bij parkinson is concreter. Daarnaast zijn er specifieke aanbevelingen ontwikkeld voor de praktijk bij veelvoorkomende problemen. In deze sessie geven Herma en Marieke een update over de uitkomsten van het ParkinsonSupport onderzoek. Hierin gaan ze specifiek in op het nut en de noodzaak van Advance Care Planning. Ook presenteren ze de “Gesprekshulp Late Levensfase bij de ziekte van Parkinson”. Dit hulpmiddel,in combinatie met een voorlichtingsfilm, helpt voor patiënten en naasten om het gesprek over de late levensfase met hun zorgverleners aan te gaan. Vervolgens gaat u aan de slag met een complexe casus waarbij de interdisciplinaire samenwerking in de palliatieve fase een belangrijke plek inneemt.

Online zelfmanagement interventie voor partners

Tijdens deze sessie geeft Lizzy u meer inzicht in zelfmanagementtechnieken voor mantelzorgers en / of partners. Ook licht zij toe hoe de zelfmanagement cursus ‘Parkinson Partner in Balans’ daarbij ondersteunt. De cursus is een online zelfmanagementinterventie en heeft als doel de veerkracht van de partner van uw patiënt preventief te versterken en op deze manier overbelasting en bijkomende psychische en lichamelijke klachten in een later stadium van de ziekte te voorkomen. Waardoor de partner en uw patiënt een gezonde balans in het dagelijks leven behouden.

Lizzy doorloopt samen met u één module uit de cursus vanuit het perspectief van de mantelzorger en /of partner en de rol van de coach en laat u zien welke meerwaarde deze cursus heeft voor uw patiënt en zijn partner. Tevens vertelt zij welke rol de coach heeft en hoe u zelf coach wordt.

Toegepaste cognitie: interventie aanpassingen bij veranderde cognitie

Vanuit de ergotherapiekennis over toegepaste cognitie in het dagelijks handelen is de interdisciplinaire behandeling specifieker vorm te geven met betrekking tot strategiegebruik. De uiteindelijke vorm van cognitieve strategietraining is door alle (para)medische en verpleegkundige disciplines geïntegreerd toe te passen. Esther start met een introductie over toegepaste cognitie, de beschikbare kennis over strategiegebruik tijdens het bewegen en het toepassen van cognitieve strategieën in het dagelijks functioneren. Hierna licht zij het PRPP systeem van taakanalyse en interventie toe aan de hand van videocasuïstiek van een cliënt, die zowel in de off- als in de on-fase een betekenisvolle activiteit uitvoert. De resultaten van deze PRPP diagnostiek worden gebruikt om een effectieve cognitieve strategietraining vorm te geven en om aan te geven wat de verwachte effecten hiervan zijn. Hierbij wordt dieper ingegaan op verandering van cognitieve capaciteiten en leervermogen en hoe de interventies daarop aan te passen. De sessie eindigt met een inventarisatie van de mogelijke toepassing in de geïntegreerde en gepersonaliseerde zorg vanuit de verschillende professionele perspectieven.

Intervisie voor psychologen

Deze monodisciplinaire sessie staat volledig in het teken van casuïstiek, kennis- en ervaringsuitwisseling. Loopt u tegen uitdagingen aan in de praktijk en wilt u deze bespreken? Onder begeleiding van zeer ervaren klinisch neuropsycholoog Harriët Smeding, houdt u intervisie volgens de Balint methode samen met uw collega’s. Loopt u tegen problemen aan rond de behandeling van depressie en of angst of heeft u een casus over neuropsychologische evaluaties? Deze sessie is een uitgelezen kans om vragen te stellen aan de expert en uw collega’s over lastige praktijksituaties.

De casus neemt u op de dag zelf mee op usb stick of dient u van te voren te sturen naar scholingen@parkinsonnet.nl. De casus moet geanonimiseerd zijn. Wel is het fijn leeftijd, opleiding en medicatiegebruik van uw cliënt te weten. Wij bieden u ook de mogelijkheid om uw patiënt mee te nemen.

Hoe vult u uw rol als apotheker binnen ParkinsonNet in?

Als apotheker vervult u een belangrijke rol in de parkinsonzorg. Maar hoe geeft u daar een goede invulling aan? Kant en klare ideeën zijn er niet, maar samen met een gespreksleider brainstormen we over een consensus over de invulling van die rol. We gaan aan de slag met vragen, zoals:

• Hoe ziet u uw rol binnen het ParkinsonNet netwerk?
• Hoe wordt die rol nu ingevuld?
• Hoe ziet u uw rol ten opzichte van de neuroloog?
• Wat kan anders/beter?
• Wat kan het ParkinsonNet coördinatiecentrum hierin betekenen?
• Hoe pakt u zelf uw rol als apotheker binnen het netwerk?
• Welke mogelijkheden ziet u om uw rol binnen het netwerk uit te dragen (profilering)?
• Hoort het bijhouden van supplementen bij uw taak?

Deze en meer vragen bespreken we tijdens deze interactieve sessie, waarin u volop de ruimte krijgt om met uw collega’s en ParkinsonNet ervaringen en kennis uit te wisselen.

De Sterkekantenbenadering: verstevig de veerkracht van uw cliënt en zijn naasten

Het dealen met de gevolgen van de ziekte van Parkinson doet een groot beroep op de veerkracht van uw cliënt en naasten. Wat draagt u eraan bij om de bestaande veerkracht te vergroten?

U maakt kennis met ‘de Sterkekantenbenadering’. Dit is een benadering afkomstig uit de positieve psychologie die uitgaat van de unieke kwaliteiten van de cliënt en juist deze kwaliteiten benut bij het hanteren van de gevolgen van de ziekte van Parkinson. Na een korte inleiding gaat u aan de slag met casuïstiek.

Jong en parkinson. 24 uur met….

Rudie, Xander en Mark leven al vanaf jonge leeftijd 24 uur per dag met de ziekte van Parkinson, samen met de mensen om hen heen.

De ziekte heeft veel impact op hun dagelijks leven. Als jonge parkinsonpatiënten hebben zij naast vragen over de ziekte en de symptomen, ook vragen zoals: Hoelang kan ik nog blijven werken? En kan ik nog voor mijn kinderen blijven zorgen? Deze en meer soortgelijke vragen over de impact op het dagelijkse leven komen vaak niet aan bod tijdens het spreekuur. Aan de hand van hun ervaringen met de parkinsonzorg geven zij aan welke rol persoonsgerichte zorg hierin kan spelen en wat de kern van persoonsgerichte zorg vanuit hun invalshoek, als ervaringsdeskundige, zou moeten zijn. Met praktijkvoorbeelden gaan zij in op hoe daar de afgelopen vier jaar al grote stappen in zijn gezet en hun ideeën over mogelijke doorontwikkeling van deze persoonsgerichte zorg.

In deze interactieve sessie heeft u de mogelijkheid om ervaringen te delen en vragen te stellen.

Project psychosociale zorg op de kaart: de resultaten!

Annelien en Colin praten u graag bij over het nieuwe signaleringsinstrument psychosociale zorg en de overige resultaten van het project ‘Psychosociale zorg op de kaart’.

Ze gaan in op het bespreken van psychosociale aspecten en problemen van parkinsonpatiënten in de dagelijkse praktijk. Symptomen van de ziekte enerzijds en anderzijds het omgaan met een chronische en progressieve ziekte.

Het omgaan met psychosociale en emotionele reacties tijdens het contact met patiënten en/of naasten staat hierbij centraal. ‘Wat vraagt u wel en wat niet?’ en ‘is het urgent?’ Inbreng van ervaringen en suggesties zijn welkom! Tevens staan de sprekers nog stil bij hoe verder na signalering. Bij wie kunnen patiënten terecht en voor welk zorgaanbod?

Beginnen over het einde

De meeste mensen met de ziekte van parkinson staan niet graag stil bij de periode waarin ze meer klachten en beperkingen kunnen krijgen.

Of ze nu patiënt of mantelzorger zijn, het is lastig om te bedenken wat er allemaal in de laatste levensfase kan gebeuren, zeker als dementie daarin ook een rol gaat spelen. Hoe ga je als zorgverlener om met de dilemma’s rond euthanasie?

Bob van Gelder (specialist ouderengeneeskunde, ParaGo) leidt het duo-interview  tussen Bert Keizer (specialist ouderengeneeskunde , filosoof, schrijver en arts Levenseindekliniek) en Henk Blanken (schrijver, journalist en parkinsonpatiënt).

‘Beginnen over het einde‘ is tevens de titel van het nieuwe boek van Henk, waarin hij laat zien hoe belangrijk het is om op tijd te beginnen over het einde. Het boek is tijdens het congres verkrijgbaar en is er een signeeresssie met Henk.

Freezing of gait

Over half of all patients with Parkinson’s will develop Freezing of Gait (FOG) where they have a paroxysmal inability to move their feet despite wanting to walk. This can lead to falls and not infrequently, nursing home placement. Clinicians have recognized a number of predictors, triggers and relievers for the phenomenon and recent studies utilizing virtual reality gait paradigms (VR) in combination with functional neuroimaging have given some insights into the underlying neural correlates of the phenomenon of FOG in PD. These findings suggested that surface recordings taken from ambulatory EEG may also be used as a biomarker of the symptom and perhaps could even be able to predict individual events. Understanding the interplay between cortical and sub-cortical events during freezing has subsequently led to the evaluation of single cell recordings taken at the time of Deep Brain Stimulation surgery in patients performing VR. It is hoped that in future it might be possible to harness real-time neurophysiological data from recording/stimulating electrodes in conjunction with closed loop DBS to reduce FOG in PD. During this presentation professor Simon Lewis will provide numerous video examples of the clinical aspects of freezing and will highlight the latest approaches towards management.

Parkinsonmedicatie: vragen van u en uw patiënten

Er leven veel vragen rondom medicatie, ondanks de beschikbare informatie. In deze sessie gaat Clementine in op de veelgestelde vragen, zoals:

• wat heeft invloed op de werking van parkinsonmedicatie?
• heb ik het beste medicijn gekregen?
• is mijn klacht een bijwerking? Zo ja, van welk medicijn?
• is het beter het gebruik van levodopa zo lang mogelijk uit te stellen?
• zijn supplementen, vitamines, anti-oxidanten zinvol?
• wat als slikken niet meer gaat?
• welke invloed heeft medicatie op het deelnemen in het verkeer?

U krijgt tijdens deze sessie volop de ruimte om vragen te stellen rondom parkinsonmedicatie.

Atypische parkinsonisme leren (her)kennen

Op een interactieve manier leren waarin atypische parkinsonisme verschillen van de ziekte van Parkinson? Dan zit u goed bij deze sessie. Bart deelt recente ontwikkelingen op het gebied van diagnostiek, therapie, prognose en zorg voor deze extra kwetsbare groep patiënten. U krijgt uitgebreid de ruimte om uw vragen te stellen.

De wetenschappelijke hoogtepunten van 2019

Bas neemt u mee in een aantal belangrijke wetenschappelijke ontwikkelingen van het afgelopen kalenderjaar. Hij bespreekt belangrijke studies die direct of op korte termijn een impact kunnen hebben op het werk in de dagelijkse praktijk. Dit doet hij aan de hand van artikelen die betrekking hebben op verschillende beroepsgroepen.

Dans

Samen dansen, samen oefenen en samen ontspannen bewegen op muziek. Stap de dansvloer op bij Trudi en ervaar de uitdaging van dans voor mensen met parkinson!

Boksen

Pak samen met Leon en zijn buddy’s de handschoen op en stap de ‘ring’ in tijdens deze demonstratie over de meerwaarde van boksen bij parkinson! Naast non-contact-boksen, staan onder andere coördinatie, kracht, balans en snelheid centraal. 

Yoga

Door yoga oefeningen en ontspannen bewegen te combineren met speciale aandacht voor ademhaling en concentratie van gedachten laat Marjan u ondervinden wat yoga is. Ervaar de ontspanning en doe mee met yoga op het beweegplein. 

PWR!  Moves

Groot, snel en uitdagend. Dat zijn kernwoorden die tijdens de sessie van Heidi centraal staan.  Functioneel oefenen in verschillende uitgangshoudingen. Maak het mee en laat u inspireren. 

Presentatieronde 1

Tessa van der Zande (Radboudumc) van de Parkinson op Maat studie en Lisette Charbonnier (LUMC) van de Propark studie vertellen over de overeenkomsten en verschillende van deze twee grote studies. Uiteindelijk zullen de deelnemers die in deze studies gevolgd worden samen het Nederlands Parkinson Cohort vormen.

Postertour 1

Tijdens de postertour leidt een senior onderzoeker u langs posters van diverse onderzoeken. De onderzoekers vertellen u middels een presentatie over hun onderzoek. Een goede manier om in een korte tijd een indruk te krijgen van het actuele parkinsononderzoek in Nederland.

Presentatieronde 2

Ires Ghielen (Amsterdam UMC): BEWARE – nieuwe behandeling voor wearing-off klachten van mensen met parkinson
Tim van Balkom (Amsterdam UMC): COGTIPS – het effect van online cognitietraining op cognitief functioneren van mensen met parkinson

Postertour 2

Tijdens de postertour leidt een senior onderzoeker u langs posters van diverse onderzoeken. De onderzoekers vertellen u middels een presentatie over hun onderzoek. Een goede manier om in een korte tijd een indruk te krijgen van het actuele parkinsononderzoek in Nederland.

Presentatieronde 3

Helena Cockx (Donders Institute) en Janne Heijs (UTwente): PROMPT – analyse, diagnose en behandeling van mobiliteitsproblemen bij parkinsonpatiënten
Anouk Tosserams (Radboudumc): PEARL-PD – zorg op maat voor loopproblemen bij de ziekte van Parkinson

Het effect van stress op de hersenen bij parkinson.

Parkinsonsymptomen nemen toe door stress. Het kan zelfs klachten zoals angst en somberheid veroorzaken. Wat doet stress met de hersenen? Welke effect heeft dit bij mensen met parkinson? Rick bespreekt wat stress met de hersenen doet, en wat voor effecten dit heeft bij mensen met parkinson.

Clinical impact (Engelstalig)
Hoe voorkom je stress bij parkinson? Wat is de grote klinische betekenis? Welke mogelijkheden voor behandeling zijn er? Op de antwoorden op deze vragen gaat Simon uitgebreid in.